MATBAANIN BATI TOPLUMU ve DÜŞÜNCESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ HAKKINDA BAZI VARSAYIMLAR: BİR ÖN RAPOR

Elizabeth L. Eisentein’ın (1923-2016) en ünlü çalışması, hareketli harflerle yapılan
baskının Gutenberg sonrası Batı Avrupa’da okur-yazarların dünyasını nasıl değiştirdiği,
bu değişimin “nasıl” olabildiği üzerine yoğunlaştığı iki ciltlik, 750 sayfalık The Printing

Press as an Agent of Change (1980) adlı eseridir. Eisenstein, bu çalışmasının ön bulgu-
larını, ilk kez, elinizde tuttuğunuz bu uzun makale ile ortaya koymuştu. Bu çalışmaların-
da matbaanın yayma, standartlaştırma ve koruma işlevlerine ve bu işlevlerin Protestan

Reformu, Rönesans ve Bilimsel Devrim’in ilerlemesine nasıl yardımcı olduğuna odak-
lanmaktaydı. Eisenstein’ın çalışması, Marshall McLuhan ve diğerlerinin bu tür medya

dönüşümlerinin genel toplumsal etkileri hakkındaki önceki fikirlerine tarihsel yöntem,
titizlik ve açıklık açısından büyük katkı sağlamıştır.
Eisenstein’ın çalışmaları, yayınlandıkları andan itibaren akademik camiada büyük
tartışmalara yol açmıştı ve bugün hâlâ yeni tartışma ve araştırmalara ilham vermekte.
Eisenstein’ın düşünceleri, medyanın daha sonra, dijital çağdaki gelişimi hakkındaki
görüşleri de derinden etkilemiştir. Eisenstein’ın artık “klasik” haline gelmiş tüm
çalışmalarının ilk nüveleri ve ana fikri, kitabından önce yayınladığı bu uzun makalede
vücut bulmuştur.